Deratyzacja jest kompleksem przedsięwzięć prowadzących do niszczenia (tępienia) szkodliwych gryzoni. Najkrócej i ogólnie można powiedzieć, że DERATYZACJA to zorganizowane tępienie szczurów i myszy.
Mówiąc o szkodliwości gryzoni mamy na myśli zagrożenia sanitarno – epidemiologiczne oraz duże straty gospodarcze. Obie formy szkodliwego działania występują często razem, szczególnie w przypadku nadmiernego rozmnożenia się gryzoni.
Straty gospodarcze to:
- niszczenie środków spożywczych, pasz, roślin uprawnych i zwierząt hodowlanych
- niszczenie konstrukcji budynków, grobli, wałów ziemnych
- niszczenie instalacji elektrycznych, szaf sterowniczych, sygnalizacyjnych, komputerowych
Zagrożenia sanitarno – epidemiologiczne to nie tylko epidemie i choroby o przebiegu klinicznym, ale również schorzenia przewlekłe o przebiegu bezobjawowym, których powodem jest mniejsza produkcyjność zwierząt hodowlanych, zaburzenia w trawieniu a także pogorszenie zdrowia i samopoczucia ludzi.
Z chorób zakaźnych i zaraźliwych przenoszonych przez gryzonie najbardziej znanymi są:
- dżuma
- bruceloza czyli zakaźne ronienie bydła, owiec, świń i koni
- salmonellozy
- riketsjozy - przenoszone przez różne gatunki kleszczy (również pchły)
- włośnica
- choroba Weila czyli żółtaczka zakaźna
- gorączka szczurza – powstająca u ludzi po ukąszeniu przez szczura.
Poza wymienionymi jednostkami chorobowymi gryzonie mogą przenosić również pasterelozę, gruźlicę, wściekliznę, itp.
Bezpośredni związek z ilością gryzoni, które mogą przetrwać w danym środowisku jest dostępność do jedzenia, wody i schronienie. Ze względu na skuteczność i metodykę wyróżnia się następujące rodzaje deratyzacji:
- RATPROOFING czyli pozbawienie gryzoni podstaw egzystencji w obrębie budynków i terenu
- RATPROOF – to profilaktyczna metoda zapewniająca zupełną czystość od gryzoni, łącząca element walki chemicznej i ratproofingu.